Hepatitis E is een leverinfectie, veroorzaakt door het hepatitis E-virus (HEV). HEV wordt gevonden in de ontlasting van een geïnfecteerde persoon. Het wordt verspreid wanneer iemand het virus onbewust binnenkrijgt, zelfs in microscopisch kleine hoeveelheden. In ontwikkelingslanden krijgen mensen hepatitis E het vaakst van drinkwater dat besmet is met uitwerpselen van mensen die besmet zijn met het virus. In ontwikkelde landen waar hepatitis E niet gebruikelijk is, kunnen mensen ziek worden na het eten van rauw of onvoldoende verhit varkensvlees, wild, wild zwijnenvlees of schaaldieren.
Wat is hepatitis E?
In het verleden waren de meeste gevallen in ontwikkelde landen betrokken bij mensen die recentelijk naar landen waren gereisd waar hepatitis E veel voorkomt. Symptomen van hepatitis E kunnen zijn: vermoeidheid, slechte eetlust, maagpijn, misselijkheid en geelzucht. Veel mensen met hepatitis E, vooral jonge kinderen, hebben echter geen symptomen. Behalve het zeldzame voorkomen van chronische hepatitis E bij mensen met een aangetast immuunsysteem, herstellen de meeste mensen volledig van de ziekte zonder enige complicaties. Er is momenteel geen vaccin voor hepatitis E beschikbaar.
Hepatitis E is een leverziekte die wordt veroorzaakt door het hepatitis E-virus (HEV). Hoewel zeldzaam in ontwikkelde landen, is hepatitis E wijdverbreid in de derde wereld. Bij de overgrote meerderheid van de mensen resulteert een HEV-infectie in een zelfbeperkende, acute ziekte. Een acute infectie kan in zeldzame gevallen echter chronisch worden, vooral bij mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan.
Waar komt hepatitis E het meest voor?
Hepatitis E komt het meest voor in ontwikkelingslanden met onvoldoende watervoorziening en slechte sanitaire voorzieningen. Hepatitis E-epidemieën waarbij grote aantallen mensen betrokken zijn, zijn gemeld in Azië, het Midden-Oosten, Afrika en Midden-Amerika. Vooral mensen die in overvolle kampen of tijdelijke huisvesting leven, inclusief vluchtelingen en mensen die in eigen land ontheemd zijn, lopen een groot risico.
Wat zijn de verschillende genotypen van hepatitis E en waar zijn ze te vinden?
HEV is uniek omdat het een ander klinisch en epidemiologisch profiel heeft, afhankelijk van waar de infectie is opgelopen. Dit kan grotendeels worden toegeschreven aan de virale genotypen, die in verschillende delen van de wereld circuleren. Vier genotypen van HEV veroorzaken ziekte bij mensen, elk met verschillende epidemiologische en klinische kenmerken in ontwikkelingslanden en ontwikkelde landen. Gevallen van hepatitis E komen doorgaans op twee manieren voor: ofwel als grote uitbraken en sporadische gevallen in gebieden waar HEV endemisch is (genotype 1 in Azië en Afrika, genotype 2 in Mexico en West-Afrika, en genotype 4 in Taiwan en China) of als geïsoleerde gevallen in ontwikkelde landen zoals de Verenigde Staten (genotype 3). Kort geleden.
Hoe wordt het hepatitis E-virus verspreid?
HEV wordt meestal verspreid via de fecaal-orale route. In ontwikkelingslanden, waar HEV-genotypen 1 en 2 overheersen, is verontreinigd drinkwater de meest voorkomende bron van HEV-infectie. In ontwikkelde landen zijn sporadische gevallen van HEV-genotype 3 voorgekomen na consumptie van ongekookt/niet gaar varkensvlees of hertenvlees. Consumptie van schelpdieren was een risicofactor bij een recent beschreven uitbraak, die plaatsvond onder passagiers van cruiseschepen. HEV-genotype 4, gedetecteerd in China, Taiwan en Japan, is ook in verband gebracht met overdracht via voedsel.
Kunnen dieren het hepatitis E-virus op mensen overdragen?
Ja. Hepatitis E kan bepaalde zoogdieren infecteren, en consumptie van ongekookt/niet gaar vlees of organen van besmette dieren kan leiden tot overdracht via voedsel op mensen. HEV-RNA (genotypes 3 en 4) is geëxtraheerd uit varkensvlees, zwijnen en hertenvlees.
Wat zijn de tekenen en symptomen van hepatitis E?
Wanneer ze zich voordoen, zijn de tekenen en symptomen van hepatitis E vergelijkbaar met die van andere vormen van acute virale hepatitis en leverbeschadiging. Ze bevatten:
- Koorts
- Vermoeidheid
- Verlies van eetlust
- Misselijkheid
- Braken
- Buikpijn
- Geelzucht
- Donkere urine
- Kleikleurige kruk
- Gewrichtspijn
De verhouding van symptomatische tot asymptomatische infectie varieert van 1:2 tot 1:13.
Wie heeft de meeste kans op symptomatische HEV-infectie?
Veel mensen met hepatitis E hebben geen symptomen van een acute infectie. In ontwikkelingslanden komt symptomatische hepatitis E vaak voor bij oudere adolescenten en jonge volwassenen (dwz mensen in de leeftijd van 15-44 jaar). Zwangere vrouwen hebben meer kans op een ernstige ziekte, waaronder fulminante hepatitis en overlijden.
Hoe snel na blootstelling zullen de symptomen verschijnen?
Wanneer symptomen optreden, ontwikkelen ze zich gewoonlijk 15-60 dagen (gemiddeld: 40 dagen) na blootstelling.
Hoe lang blijft een HEV-geïnfecteerde persoon besmettelijk?
De specifieke periode van besmettelijkheid voor HEV is niet vastgesteld, maar virusuitscheiding in de ontlasting is aangetoond vanaf 1 week voor het begin tot 30 dagen na het begin van geelzucht. Chronisch geïnfecteerde personen scheiden het virus af zolang ze besmet blijven.
Hoe ernstig is hepatitis E?
De meeste mensen met hepatitis E herstellen volledig. Tijdens hepatitis E-uitbraken is het totale sterftecijfer ongeveer 1%. Voor zwangere vrouwen kan hepatitis E echter een ernstige ziekte zijn, waarbij de mortaliteit bij zwangere vrouwen in hun derde trimester 10%-30% bereikt. Hepatitis E kan ook ernstige gezondheidsbedreigingen vormen voor mensen met een reeds bestaande chronische leverziekte en ontvangers van orgaantransplantaties die immunosuppressieve therapie ondergaan, wat resulteert in gedecompenseerde leverziekte en overlijden.
Kan hepatitis E chronisch worden?
Tot op heden is er geen melding gemaakt van progressie van acute hepatitis E naar chronische hepatitis E in ontwikkelingslanden, waar HEV-genotypen 1 en 2 de belangrijkste oorzaken van ziekte zijn. Een toenemend aantal hepatitis E-genotype 3-infecties, opgelopen in ontwikkelde landen, wordt echter steeds meer de oorzaak van chronische hepatitis en chronische leverziekte. Deze chronische gevallen komen voornamelijk voor bij ontvangers van een orgaantransplantaat die een immunosuppressieve behandeling krijgen.
Diagnose en behandeling
Omdat gevallen van hepatitis E klinisch niet te onderscheiden zijn van andere vormen van acute virale hepatitis, kan de diagnose alleen worden bevestigd door te testen op de aanwezigheid van antistoffen tegen HEV of HEV-RNA. HEV-infectie moet worden overwogen bij elke persoon met symptomen van virale hepatitis die negatief test op serologische markers van hepatitis A, hepatitis B, hepatitis C, andere hepatotrope virussen en alle andere oorzaken van acuut leverletsel. Elke symptomatische persoon die van of naar een hepatitis E-endemisch gebied of een door een uitbraak getroffen gebied is gereisd, moet ook worden beoordeeld op HEV-infectie. Een gedetailleerde geschiedenis met betrekking tot reizen, bronnen van drinkwater, ongekookt voedsel en contact met geelzuchtige personen moet van deze patiënten worden verkregen om te helpen bij de diagnose. Omdat in de Verenigde Staten opgelopen gevallen van hepatitis E voorkomen, moet HEV-infectie ook worden overwogen bij personen met onverklaarbare symptomen van leverbeschadiging, ongeacht de reisgeschiedenis.
Behandeling
Hepatitis E gaat meestal vanzelf over zonder behandeling. Er is geen specifieke antivirale therapie voor acute hepatitis E. Artsen dienen ondersteunende therapie te bieden. Patiënten wordt meestal geadviseerd om te rusten, voldoende voeding en vloeistoffen te krijgen, alcohol te vermijden en hun arts te raadplegen voordat ze medicijnen nemen die de lever kunnen beschadigen, met name paracetamol. Ziekenhuisopname is soms vereist in ernstige gevallen en moet worden overwogen voor zwangere vrouwen.
Weinig casusrapporten en casusreeksen hebben aangetoond dat wijziging van immunosuppressieve medicatie en/of gebruik van antivirale geneesmiddelen kan leiden tot spontane virale klaring bij immuungecompromitteerde patiënten met chronische hepatitis E.
Hoe wordt hepatitis E voorkomen?
Preventie van hepatitis E hangt vooral af van goede sanitaire voorzieningen en de beschikbaarheid van schoon drinkwater. Reizigers naar ontwikkelingslanden kunnen hun risico op infectie verkleinen door geen ongezuiverd water te drinken. Koken en chloreren van water zal HEV inactiveren. Het vermijden van rauw varkensvlees en wildvlees kan het risico op overdracht van HEV-genotype 3 verminderen. Immuunglobuline is niet effectief bij het voorkomen van hepatitis E.